Boyun Fıtığı (Servikal Disk Hernisi)
Boyun fıtığı, boyundaki omurlar arasında bulunan disklerin dış kısmının yırtılarak içindeki jel benzeri maddenin dışarı çıkması sonucu sinir köklerine baskı yapması durumudur. Bu durum genellikle boyun, omuz ve kollarda ağrıya, uyuşmaya ve zayıflığa neden olabilir.
Boyun Fıtığının Belirtileri
- Boyun Ağrısı: Boyunda sürekli veya keskin ağrı olabilir.
- Kol ve Omuz Ağrısı: Ağrı, boyundan başlayarak omuz, kol ve parmaklara kadar yayılabilir.
- Uyuşma ve Karıncalanma: Sinir köklerine baskı sonucu kollar ve ellerde uyuşma veya karıncalanma hissi oluşabilir.
- Kas Güçsüzlüğü: Kollarda veya ellerde kas güçsüzlüğü ve reflekslerde azalma görülebilir.
- Hareket Kısıtlılığı: Boyunda hareket kısıtlılığı ve sertlik yaşanabilir.
Boyun Fıtığının Nedenleri
- Disk Dejenerasyonu: Yaşlanma ile birlikte diskler esnekliğini ve nemini kaybedebilir, bu da disklerin daha kolay yırtılmasına neden olabilir.
- Travma: Düşme, kaza veya ani hareketler sonucu boyunda travma oluşabilir.
- Ağır Kaldırma: Yanlış teknikle ağır kaldırmak boyun fıtığı riskini artırabilir.
- Kötü Duruş: Uzun süre masa başında çalışma, bilgisayar kullanma veya telefonla uzun süreli vakit geçirme gibi kötü duruş alışkanlıkları boyun fıtığına yol açabilir.
- Genetik Faktörler: Ailede boyun fıtığı öyküsü olan kişilerde risk artar.
Boyun Fıtığının Teşhisi
Boyun fıtığının teşhisi genellikle hastanın belirtileri, tıbbi geçmişi ve fiziksel muayene ile konur. Doktor, boyun ve sinir fonksiyonlarını değerlendirmek için çeşitli testler yapar. Görüntüleme yöntemleri (MRI, CT taraması veya röntgen) de teşhis için kullanılabilir.
Boyun Fıtığının Tedavisi
- Dinlenme: Etkilenen bölgenin dinlendirilmesi ve ağır aktivitelerden kaçınılması önemlidir.
- Buz ve Isı Uygulaması: Ağrıyı ve iltihabı azaltmak için buz uygulanabilir, kasları gevşetmek için ise ısı terapisi kullanılabilir.
- İlaçlar: Ağrı ve iltihabı azaltmak için nonsteroid antiinflamatuar ilaçlar (NSAID'ler), kas gevşeticiler veya ağrı kesiciler kullanılabilir.
- Fizyoterapi: Boyun çevresindeki kasları güçlendiren, esnekliği artıran ve ağrıyı azaltan egzersizler yapılabilir.
- Enjeksiyonlar: Epidural steroid enjeksiyonları, sinir köklerindeki iltihabı ve ağrıyı azaltabilir.
- Cerrahi: Konservatif tedavi yöntemlerinin başarısız olduğu veya ciddi nörolojik belirtilerin bulunduğu durumlarda cerrahi müdahale gerekebilir.
Evde Uygulanabilecek Egzersizler
- Boyun Germe Egzersizleri:
- Başınızı yavaşça bir yana doğru eğin ve bu pozisyonda 15-30 saniye bekleyin. Aynı hareketi diğer yana tekrarlayın.
- Başınızı öne ve arkaya doğru nazikçe eğerek boyun kaslarınızı gerin.
- Omuz Sıkıştırma:
- Omuzlarınızı yukarı kaldırarak kulaklarınıza doğru çekin ve sonra geri bırakın. Bu hareketi 10 kez tekrarlayın.
- Çene Sıkıştırma:
- Dik oturun ve çenenizi geriye doğru çekerek çift çene yapmaya çalışın. Bu pozisyonda 5 saniye bekleyin ve sonra gevşeyin. Bu hareketi 10 kez tekrarlayın.
Önleyici Tedbirler
- Doğru Duruş: Ayakta dururken, otururken ve uyurken doğru duruşu koruyarak boyun sağlığınızı destekleyin.
- Ergonomik Çalışma Ortamı: Çalışma masanızı ve sandalyenizi boyun sağlığınızı destekleyecek şekilde ayarlayın.
- Düzenli Egzersiz: Boyun ve sırt kaslarınızı güçlendiren ve esnekliği artıran egzersizler yapın.
- Telefon ve Bilgisayar Kullanımı: Telefonunuzu göz hizasında tutun ve bilgisayar ekranınızı göz seviyesine ayarlayın.
- Dinlenme ve Rahatlama: Uzun süreli masa başı çalışmalarda düzenli aralar verin ve boyun egzersizleri yaparak kaslarınızı gevşetin.
Boyun fıtığı belirtileri yaşıyorsanız ve evde uygulanan yöntemler yeterli gelmiyorsa, bir sağlık profesyoneline danışarak doğru tanı ve tedavi yöntemlerini belirlemeniz önemlidir.